Geri

Lotka Volterra Teorisi ve Volatilite

10.09.2020 01:57


Global merkez bankalarının genişleyici politikaları, hükümetler tarafından açıklanan canlandırma paketleri, kapanan ekonomilerin kademeli olarak açılması ve Coronavirus aşısının yakın zamanda bulunabileceği yönündeki açıklamalar küresel borsalara destek olmaya devam ediyor.

Merkez bankaları ve hükümetlerin desteğini arkasına alarak pandemi öncesi zirvelerini geçen Amerikan ve Avrupa borsaları yeni yüksekler kaydederken, ABD’de teknoloji sektöründe faaliyet gösteren Apple ve Tesla trilyon+ dolarlık piyasa değerine ulaşan ilk şirketlerden oldu.

ABD’de istihdam tarihi diplerinden dönüş yaparken, FED baskani Powell’in kısa sure once enflasyonda %2 hedefi yakalansa bile faiz arttırımında aceleyi olmayacakları açıklaması likidite bolluğunun devam edebileceği beklentisini doğurdu. Bu durum bono ve faiz tarafında getirilerin düşük kalmasına neden olurken, hisse senedi piyasalarına yeni bir destek oldu.

Petrol fiyatlarında, Hindistan ve Çin kaynaklı talep düşüklüğüne ek olarak ABD’de mevsimsel etkiye bağlı talebin ortadan kalkması yukarı yönde fiyat hareketini baskılıyor. Arz tarafında ise Suudi Arabistan OPEC ülkelerinden bazılarının kesinti taahhütlerini yerine getirmediğini savunarak üretimde yeni bir kesintiye gitmeyeceğini duyurdu. Amerikan türü ham petrolde 2 gün önce %6’ya varan düşüşler sonrası dün %3 artış görüldü. WTI aktif vadelileri 44 USD altında kaldığı sürece aşağı yönlü riskler artabilir. İlk kritik destek ise 33.90 USD seviyesinde.

 

Haftasonu Softbank’in kurucularından Masayoshi Son’in yönettiği fon adına 4 milyar USD büyüklüğündeki hisse senedi portföyüne ek olarak aynı miktarda hisse opsiyonu alması, bireysel yatırımcılar arasında soru işaretleri yarattı. Hafta içerisinde gelen satışlar, şirketin piyasa değerinde 9 milyar USD tutarında bir kayba neden oldu. Masayoshi Son, dotcom krizi sırasında borsada 70 milyar USD kaybetmişti.

 

 

Opsiyon Dünyasında Neler Oldu ?

Apple ve Tesla gibi hisse senetlerini tarihi zirvelerine taşıyan yükselişin arkasında bu hisse senetlerine ait opsiyonlardaki yüklü alımların neden olduğu ortaya çıktı. 4 milyar USD büyüklüğünde opsiyon işlemi yapan büyük yatırımcı ise yukarda bahsettiğimiz Masayoshi Son’ın ta kendisi.

Ağırlıklı olarak hisse senedi pozisyonlarını koruma amaçlı satış opsiyonları alınırken, Masayoshi Son farklı bir strateji uygulayarak alım opsiyonu satın aldı. Başka bir deyişle bahsi 2 katına çıkarttı.

Tesla ve Apple opsiyonlarındaki alımlara diğer bireysel ve kurumsal yatırımcıların da eklenmesi ile put-call rasyosunda denge call tarafına kaydı ve Tesla’da son 4 yılın Apple’da ise son 10 yılın en düşük seviyelerine geriledi.

Opsiyon traderları bir süredir volatilitede artışı fiyatlarken, Perşembe günü Nasdaq’a kote hisse senetleri ile diğer endekslerde işlem görenler arasında volatilite bazındaki ayrışma hisse senedi yatırımcıları için uyarı niteliğindeydi. Artan volatilite ve aşırı seviyelere ulaşmaya başlayan değerlemeler ilk olarak Tesla ve Apple hisse senetlerine satış getirdi.

 

Lotka Volterra Denklemi

Amerikalı biyofizikçi Alfred Lotka ve İtalyan matematikçi Vito Volterra’nın 1920’li yıllarda birbirlerinden habersiz olarak belli bir doğal çevrede av ve avcı türlerin nüfus hareketlerini izleyerek değişimleri gözlemlediler. Daha sonra bu gözlemlerin sonucu Lotka Volterra denklemi olarak tarihe geçti. Denklem av ve avcı popülasyonlarının birbirine bağlı olduğunu ortaya koyuyor. Belli bir süre boyunca av ve avcı pooülasyonlarının arttığını, belli bir seviyeden sonra avcı popülasyonundaki aşırı artışın avlanan nüfusunda azalmaya neden olduğunu, azalan besin kaynakları nedeni ile denklemin zamanla tersine dönmeye başlayacağını savunan teori dışşal bir faktör dengeyi bozana kadar dengenin bu şekilde devam edeceğini savunur.

 

Zamanla Lotka Volterra denkleminin finans piyasalarına da uyarlanabileceği ve av - avcı ilişkisi yerine uzun – kısa pozisyon sayıları analiz edilerek bir çıkarımda bulunulabileceği kabul gördü. Softbank’in pozisyonlarının açığa çıkmasının ardından piyasanın vereceği tepki önümüzdeki günlerde her iki yönlü ilginç fiyat hareketleri görülmesine neden olabilir.

İki Ekonominin Hikayesi – Brexit

İngiltere’de şu ana kadar 2 başbakan yiyen ve bu hafta yeniden başlayan Brexit görüşmelerinde şu ana kadar balıkçılık ve sübvansiyon konuları ele alınsa da burada da henüz net bir gelişme kaydedilmiş değil. İngiltere’nin kuzey sularında avlanmaya devam etmek isteyen AB, buna karşılık rekabet eşitliği açısında Birleşik Krallık içerisinde şirketlere devlet desteği verilmemesini şart koşuyor. İngiltere tarafı ise Silikon Vadisi muadili bir sistem yaratmak için şirketlere devlet desteği konusunda şu ana kadar taviz vermiş değil.

Diğer taraftan başbakan Boris Johnson ve ekibi haftaya bu sefer geri adım atmayacağız söylemleri ile başlarken anlaşmasız Brexit ihtimalinin artmasına neden oldu. Boris Johnson’un anlaşmasız Brexit planında vergi indirimleri ile rekabet avantajları yaratılması olsa da Coronavirüs salgını nedeni ile yavaşlayan İngiliz ekonomisinde bunu nasıl sağlayacağı soru işareti.

Kabinedeki anlaşmasız Brexit yanlısı bir kesim ise pandeminin etkileri ile ekonomi dibe vurmuşken daha kötüsü olamaz tezini savunuyor. Ancak unutulmamalı ki pandemi geçici,Brexit etkileri ve şartları ise kalıcı. Anlaşmasız Brexit ayrıca İskoç Bağımsızlık Referandumu’nda 2. Perdenin açılmasına ve Birleşik Krallık’ın bütünlüğünün tehlikeye girmesine neden olabilir.

Sterlin ve Euro, hafta başından beri yaşanan belirsizliğe bağlı olarak değer kaybederken dolar endeksinin de yukarı dönmesine etki eden faktörlerden oldu.

 

 

ABD Seçimleri Yaklaşırken Son Durum

Başkanlığı süresince farklı konular üzerinden eleştirilse de ekonomiye destek paketleri, kurumlar vergisinde yaptığı indirimler ve ABD borsalarnını tarihi rekorlar kırması ile hala birçok destekçisi bulunan Donald Trump, yapılan son anketlere göre Demokrat Parti adayı Joe Biden ile arasındaki farkı kapatmaya başlıyor.

 

Geçtiğimiz seçimde de genel oy oranında Hillary Clinton’un gerisinde kalmasına rağmen electoral college (seçiciler meclisi) uygulaması nedeniyle seçimi kazanan Donald Trump bu sayede durumu yine lehine çevirmek istiyor. Başkan seçildiği taktirde genişleyici politikalarına devam etmesi beklenen Donald Trump’ın ABD borsalarına yeni zirveler yaptırması temel politikalarından birisi olabilir. En azından attığı tweetlerden böyle anlaşılıyor.

 

Demokrat Parti adayı Joe Biden ise big tech şirketleri hakkında her ne kadar Elizabeth Warren kadar sert söylemlerde bulunmasa da, tavrını net olarak ortaya koymaması belirsizliğe neden oluyor. Amerikan şirketlerinin ABD dışında üretim yapmaları halinde karlılık üzerinden %30.8 oranında kurumlar vergisi ödeyeceğini açıklayan Biden, üretimi ülke içine çekmeyi hedefliyor.

Seçimler yaklaştıkça anketlerdeki son duruma göre piyasa volatilitesi şekillenebilir.

 

Genel Değerlendirme

Madalyonun bir yüzünde, tek yöne kayan aşırı pozisyonlanma, Brexit, güçlenmeye başlayan dolar endeksi, petrol fiyatlarında kalıcı bir yükseliş görülmemesi, yaklaşan ABD seçimleri varken diğer yüzde merkez bankalarının destekleyici politikaları, canlandırma paketleri, bol likidite ve hisse senetlerine alternatif bir yatırım aracı olmaması bulunuyor.

Net bir yöne kırılım olmasa da global endeksler başta olmak üzere birçok enstrümanda volatilitenin bir süre devam etmesi beklenebilir.

Nasdaq aktif vadeli kontratlarına baktığımızda pandemi ile başlayan yükseliş trendinin alt kanalı test ediliyor.

11.390 seviyesi kritik destek, tutması durumunda yeni zirve isteği devam edecektir. Desteğin kırılması ise bazı hisse pozisyonlarının hızlıca çözülmesine neden olabilir.

ABD borsaları seçime yeni zirvelerde mi girecek yoksa Masayoshi Son’ın pozisyonlarının açığa çıkması ile Wall Street  kan kokusunu almış olabilir mi ?

Bekleyip göreceğiz.

 

 

Referanslar

 

  1. The Guardian

 

  1. BBC

 

  1. The Economist

 

  1. WSJ

 

  1. Bloomberg

 

  1. Real Clear Politics

 

  1. Elliott Principles

 

 

Twitter’da bizi takip etmek için @TradeAll

Youtube TradeAll kanalımıza buradan ulaşabilirsiniz.  

Facebook https://www.facebook.com/TradeAll/

 

Berk Dinçtürk

International Markets

Vice President

 

Bu analizler yer alan grafikler TradingView kullanılarak hazırlanmıştır.

Charts used during this analysis are generated by using TradingView.

Uyari Notu: Bu mesaj ve ekleri gonderilen kisiye ozeldir. Eger mesajin gonderilmek istendigi kisi degilseniz lutfen kopyalamayiniz, baskalarina gondermeyiniz, mesajı sisteminizden siliniz ve gondericiyi bilgilendiriniz. Internet üzerinden yapılan iletişim güvenli olmayıp, verilerin kasten veya tesadüfen bozulması ve virüs içermesi olasılığı vardır. Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bu mesajın ve eklerinin hatalı ve/veya eksik olması, yerine ulaşmaması, geç ulaşması, içeriğinin bozulması ya da virüs icermesinden ve bilgisayar sisteminize verebilecegi zarar dolayısıyla hicbir sorumluluk kabul etmez. Ayrıca, elektronik posta, resmi olmayan ve çoğunlukla kısaltılmış bir iletişim yöntemidir. Dolayısıyla, burada yer alan bilgi veya tavsiyelere, gönderici ile ayrıca görüşmeden güvenmeniz normal şartlar altında uygun olmayacaktır. Mesaj metninde veya eklerinde yer alabilecek Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafindan hazirlanmis rapor, yorum veya veriler sadece bilgilendirme amaclidir. Yatirim bilgi yorum ve tavsiyeleri, yatirim danismanligi kapsaminda degildir. Yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanlarin kisisel goruslerine dayanmaktadir. Bu bilgilerin kullanilmasi nedeni ile ortaya cikabilecek sonuclardan Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu degildir.

 

YASAL UYARI: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor ve yorumlardaki yazılar, bilgiler ve grafikler, ulaşılabilen ilk kaynaklardan iyi niyetle ve doğruluğu, geçerliliği, etkinliği velhasıl her ne şekil, suret ve nam altında olursa olsun herhangi bir karara dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat, garanti oluşturmadan, yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla derlenmiştir. İş bu raporlardaki yorumlardan; eksik bilgi ve/veya güncellenme gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş. ve çalışanları sorumlu değildir. Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş her an, hiçbir şekil ve surette ön ihbara ve/veya ihtara gerek kalmaksızın söz konusu bilgileri, tavsiyeleri değiştirebilir ve/veya ortadan kaldırabilir. Genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olan iş bu rapor ve yorumlar, kapsamı bilgiler, tavsiyeler hiçbir şekil ve surette Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş 'nin herhangi bir taahhüdünü tazammum etmediğinden, bu bilgilere istinaden her türlü özel ve/veya tüzel kişiler tarafından alınacak kararlar, varılacak sonuçlar, gerçekleştirilecek işlemler ve oluşabilecek her türlü riskler bizatihi bu kişilere ait ve raci olacaktır. Hiçbir şekil ve surette ve her ne nam altında olursa olsun, her türlü gerçek ve/veya tüzel kişinin, gerek doğrudan gerek dolayısı ile ve bu sebeplerle uğrayabileceği her türlü doğrudan ve/veya dolayısıyla oluşacak maddi ve manevi zarar, kar mahrumiyeti, velhasıl her ne nam altında olursa olsun uğrayabileceği zararlardan hiçbir şekil ve surette Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş. ve çalışanları sorumlu tutulamayacak ve hiçbir şekil ve surette her ne nam altında olursa olsun Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş. çalışanlarından talepte bulunulmayacaktır.

Kullanmakta olduğunuz tarayıcının otomatik çeviri, kelime filtreleme özellikleri veya metin eşleştirme yapan 3.parti yazılımlar vb. metin farklılıkları sağlayacak otomatik ayarlar sebebiyle bu sayfada yer alan metinde anlam bütünlüğünü bozabilecek ifadeler bulunabilir. Böyle bir durum ile karşılaştığınızda musteri.hizmetleri@akyatirim.com.tr adresine e-posta iletebilirsiniz.

Geri